به نقل از «خبرگزاری آریا»

يادداشت/توليد بيشتر براي تغذيه جمعيت رو به رشد يا حفظ ذخاير آبي؟

تاریخ انتشار: ۲۵ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۳۴۰۷۱۰

خبرگزاری آریا- این یک حقیقت آشکار است که شکاف قابل توجهی بین میزان تولید محصولات کشاورزی و نیازهای غذایی در سطح جهان وجود دارد، پیش بینی می شود تا سال 2050 جمعیت جهان به 10 میلیارد نفر برسد و برای همگام شدن با سرعت تقاضا، تولید سالانه غلات باید از 2.1 میلیارد تنی که امروز تولید می شود به 3 میلیارد تن افزایش یابد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در حالی که کشاورزی در خاورمیانه تنها 13 درصد از تولید ناخالص داخلی منطقه را تشکیل می دهد، این بخش نقش استراتژیک مهمی در ارتقای سیستم های غذایی انعطاف پذیر، زنده نگه داشتن بخش های مهم اقتصاد ملی ایفا می کند. از مجموع جمعیت 296 میلیون نفری منطقه، 84 میلیون یا 28 درصد به طور کامل به کشاورزی وابسته هستند. البته بطور تاریخی، جغرافیای خاورمیانه هم چالش ها و هم فرصت هایی را برای مردمی که در آنجا زندگی می کردند، فراهم کرده است.بیشتر مناطق خاورمیانه با آب و هوای مدیترانه ای، زمستان های خنک یا سرد، مرطوب و تابستان های خشک و گرم مشخص می شود. این الگوی آب و هوایی که در پایان عصر یخبندان (10000 سال قبل از میلاد) ایجاد شد، در طول 12000 سال گذشته، همواره در نوسان بوده است.تقریباً دو سوم جمعیت خاورمیانه در مناطقی زندگی می‌کنند که فاقد منابع آب تجدیدپذیر کافی برای حفظ تولید پایدار محصول هستند. جمعیت این منطقه از سال 1950 بیش از چهار برابر شده و به 364 میلیون نفر رسیده است و پیش بینی می شود تا سال 2050 به نزدیک به 600 میلیون نفر برسد. به طور متوسط، 83 درصد از مصرف آب در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا صرف کشاورزی می شود، در حالی که صرفاً 4 درصد برای مصارف صنعتی اختصاص می یابد. در بیشتر مناطق خاورمیانه، بارش برای تولید محصولات زراعی کم یا بیش از حد نامنظم است. نظامات آبیاری که می‌تواند کشاورزی را پربارتر و قابل اطمینان‌تر کند، نقش مهمی در تمدن‌های باستانی خاور نزدیک، به‌ویژه در زمین‌های پست بین النهرین و فلات ایران داشت. نرخ بالای شهرنشینی این منطقه که امروزه به 72 درصد رسیده است و افزایش جمعیت مورد انتظار تا سال 2050 به 329 میلیون نفر ، آن را به ویژه در برابر اثرات مخرب تغییرات آب و هوایی آسیب پذیر می کند. الگوی جمعیتی خاورمیانه و مآلا الگوی مصرف در 50 سال آتی به شدت تغییر میکند. در خاورمیانه، الگوهای مصرف نامتناسب نقش اصلی را در ترویج ناامنی غذایی ایفا کرده است. در واقع، کشورهای منطقه امروزه بزرگترین واردکننده غلات در جهان هستند. کل واردات غلات توسط خاورمیانه نزدیک را به 51.4 میلیون تناست و عمده کشورها حداقل 51 درصد کالری غذایی مصرفی خود را وارد می کنند.شورای بین المللی غلات (IGC) بر اساس متوسط 10 ساله کل تولید غلات را در  خاورمیانه 64.7 میلیون تن، ارزیابی کرده است. کل تولید ذرت خاورمیانه نزدیک 9.3 میلیون تن است که در ترکیه 6.2 میلیون تن و در کشورهای دیگر 3.1 میلیون تن تولید میشود. مجموع تولید گندم خاورمیانه 41.8 میلیون تن و میزان جو12.3 میلیون تن ارزیابی شده است. خاورمیانه با میانگین بارندگی سالانه 166 میلی متر، خشک ترین منطقه جهان است. پویایی های مداوم تغییرات آب و هوایی، عدم تعادل تجارت جهانی غذا را تشدید کرده و به طور نامتناسبی بر مناطق ناامن غذایی و وابسته به واردات مانند خاورمیانه تأثیر گذاشته است. توسعه تاریخی خاورمیانه بسیار متاثر از دوره های مکرر متناوب سال های خشک و مرطوب بود که نه تنها در سبک زندگی واستقرار "آگروپاستورالیسم" در جنوب غربی آسیا ( ادغام عملکردی تولید غلات و دام در یک سیستم کشاورزی مختلط - که در آن غلات و حبوبات در زمین‌های مسطح‌تر، پرآب‌تر، عمدتاً دشت‌ها و گوسفندان و بزها در زمین‌های مرتفع‌تر مرتفع‌تر و ناهموارتر می‌چرخندند)، منعکس شدهبلکه یکی از مهم ترین عوامل سیاسی و فرهنگی در شکل گیری ساختار اجتماعی منطقه به همراه موزاییک قومی و گسل های مذهبی میباشد.بر اساس آمارهای متقن، در دهه‌های اخیر، آب و هوای خاورمیانه گرم‌تر و خشک‌تر، جنگهای نیابتی و رشد بنیادگرایی بیشتر، حضور غبار ریزگردها ملموس تر و دما در هر دهه حدود 3 تا 4 درصد افزایش یافته است.در چنین شرایطی، این احتمال وجود دارد که انطباق افزایش تقاضا برای غذا با شیوه‌های کشاورزی موجود منجر به رقابت شدیدتر برای منابع طبیعی، افزایش انتشار گاز و تخریب بیشتر خاک زمین شود. از سال 2002، این منطقه بارندگی کمتر از حد معمول داشته و دما افزایش یافته است. خشکسالی در سال‌های 2006 تا 2009 به اوج خود رسید ، برای مثال، سوریه و عراق ده درصد کمتر از حد نرمال بارندگی داشتند. به دنبال خشکسالی، بخش های زیادی از سیستم کشاورزی و دام از بین رفت و 50 درصد از زمین های آبی و 80 درصد از زمین های زیر کشت دیم رها شد. در بسیاری از پهنه های کشاورزی منطقه مانند ایران حدود نیمی از زمین‌های کشاورزی ایران در زمین‌های بی کیفیت و فاقد مواد آلی مکفی قرار دارد که کشاورزان را به سرمایه‌گذاری در سیستم‌های پمپاژ آب زیرزمینی ناپایدار سوق داده و در نتیجه شوری خاک را افزایش داده و تجدید منابع آب را به خطر می‌اندازد. بعید است که راه حل های کوتاه مدت برای آنچه که یک مشکل سیستمی است در بلندمدت موثر واقع شود. چنانکه در اواخر دهه 1970، عربستان سعودی یارانه های عظیم آبیاری را برای تقویت تولید گندم آغاز کرد، که هزینه قابل توجهی بر این کشور خشک  تحمیل نمود تا اینکه تا سال 2008  دیگر قادر به پرداخت آن نبود.خشکسالی های طولانی مدت بخشی از الگوی طبیعی آب و هوا در خاورمیانه است، شدت و توزیع نابرابر تأثیرات تغییر اقلیم مورد انتظار در مناطق کشاورزی حساس به آب و هوا و سیستم‌های کشت در خاورمیانه، شناسایی و مدیریت مؤثر این تأثیرات را می طلبد. چون خدمات آب و هوایی این پتانسیل را دارد که به شناسایی و رسیدگی مناسب به تغییرات مورد انتظار در آب و هوا و تأثیرات آن بر سیستم های تولید کشاورزی کمک کند. در طول تاریخ، 18 کشور در منطقه، از ایران در جنوب غربی آسیا تا مصر در شمال شرق آفریقا، کم و بیش همیشه با خشکسالی مواجه بوده اند. با این حال، توسعه خدمات آب و هوایی موثر مشروط به حمایت های بی وقفه دولتی و نیاز به درک واضح تصمیمات حیاتی است که اساس فعالیت های کشاورزان خرده پا است و اینکه چگونه اطلاعات آب و هوا بتواند از این فرآیندهای تصمیم گیری پشتیبانی کند. متاسفانه در خاورمیانه این خدمات به جامعه کشاورزی بطور کامل عرضه نمی شود.در زمستان 2006-2007، در سوریه و هلال حاصلخیز بزرگ، جایی که کشاورزی و گله داری حیوانات حدود 12000 سال پیش آغاز شد، بدترین خشکسالی سه ساله، تجربه شد. تأثیر تغییر اقلیم بر منطقه به وضوح در افزایش دمای محیط به میزان 4 درجه سانتیگراد بیشتر از میانگین از دهه 1960 مشهود بود که با کاهش شدید بارندگی همراه بود. متاسفانه ادراک روندها در اقلیم، سوگیری های مختلف مربوط به اطلاعات و یادآوری، و قضاوت در مورد احتمال تأثیرات آب و هوا، همه درک خطر آب و هوا را پیچیده می کند.شواهد نشان می دهد که روند گرمایش جهانی در خاورمیانه با سرعتی یک و نیم برابر سریعتر از میانگین گرمایش جهانی اتفاق می افتد.  همچنین بسیاری از مناظر منطقه به سرعت خشک شده اند و با سطوح "بسیار بالا" تنش "آب پایه" مواجه هستند، پیش بینی می شود که دجله و فرات - دو رودخانه تاریخی که تاریخ و تمدن بین النهرین در مناطق وسیعی از سوریه اردن و عراق به آنها پیوند خورده است تا سال 2040 کاملاً خشک شوند. هژمونی آبی ترکیه،تغییرات آب و هوایی، الگوهای جمعیتی و عدم تعادل در تجارت مواد غذایی و بیابان زایی به طور فزاینده ای خود را بر خاورمیانه تحمیل کرده اند و فرض مالتوسی رشد جمعیت که منجر به کمبود و رنج اجتناب‌ناپذیر می‌شود اگرچه به توضیح کاهش بهره‌وری کشاورزی کمک می‌کند، اما توانایی آن برای ارایه راه حل های پیشنهاد موضوع مورد بحث، در منطقه یا در سطح جهانی محدود است. از سوی دیگر بخش کشاورزی خاورمیانه بیش از تعادل‌های ساده عرضه و تقاضا، دارای تحریفات بازاری و نابسامانی‌های زیادی در زنجیره ارزش کشاورزی است، نه فقط واسطه‌ها، بلکه زنجیره تامین بسیار ضعیفی با کمبود انبار سرد و حمل و نقل ناکارآمد دارد.با این وجود، زمین های زراعی کمیاب و معضل تامین آب همچنان به طور فزاینده ای برای تولید غذای منطقه ای ضرورت دارد و بسیاری از کشورها را به شدت به محصولات کشاورزی وارداتی وابسته کرده و بر این اساس، به شدت در برابر نوسانات در بازارهای کالاهای اساسی بین المللی آسیب پذیر هستند. نگاه به آینده - در حالی که نشانه هایی از گذشته گرفته می شود - ممکن است ناامیدانه راه حل هایی را برای ناامنی غذایی منطقه باز کند. چنانکه در طول تاریخ کهن این سرزمین، مجموعه متنوعی از فناوری ها در مقیاس های مختلف توسعه یافته انداین تحولات بخشی از تحولات کشاورزی در صد سال گذشته برای افزایش بهره وری کشاورزی است. حرکت حول محور ابتکارات فناوری کشاورزی ممکن است پتانسیل قابل توجهی برای ایجاد فرصت های اقتصادی جدید و مشاغل با کیفیت بالا در زمانی که نرخ بیکاری در سطوح بالا است، داشته باشد. توسعه پایدار کشاورزی همچنین می‌تواند ثبات را در یک منطقه از نظر ژئوپلیتیکی شکننده، که در برابر درگیری‌های فرامرزی مرتبط با آب و جابجایی جمعیت بسیار آسیب‌پذیر است، افزایش دهد. در طول دهه گذشته، منطقه شاهد صحنه نوپایی در حوزه فناوری کشاورزی بوده است که از فناوری‌های متنوعی مانند تجزیه و تحلیل داده، اینترنت اشیا (IoT) و هوش مصنوعی (AI) بهره می‌برد.اصولا، کشاورزی پایدار در دو مقیاس مختلف در سراسر منطقه ترویج می شود. اولا؛ اتخاذ یک استراتژی نوترکیب توسط کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس (GCC) از طریق مشارکت مشترک بین شرکت‌های نوپا، کسب‌وکارهای خصوصی و دولت‌ها و خرید زمین های کشاورزی حاصلخیز و دنبال کردن سرمایه گذاری های کشاورزی در سایر مناطق جهان از جمله آفریقا برای کمک به تامین مواد غذایی(البته با کمک تقویت زیرساختهای بندری و لجستیک دریایی) و ثانیا، استراتژی متخذه در بقیه کشورهای منطقه از راه ترویج روش‌های کشاورزی نوآورانه به شیوه‌ای پایدار،پذیرش تدریجی تکنیک‌های کشاورزی در مقیاس کوچک که توسط بازیگران خصوصی و شبکه‌های مردمی در کشورهای کم‌درآمد با حمایت دولت انجام می‌شود. با این حال، راه حل های ارائه شده توسط حوزهفنآوری کشاورزیبرخی از سوالات مهم را بدون پاسخ باقی می گذارد. به عنوان مثال، با توجه به هزینه های بالای راه اندازی، آیا تحول بلندمدت کشاورزی برای کشورهای کم درآمد منطقه قابل دستیابی است؟ اینکشورها،ازجمله لبنان، یمن،مصر،سوریهوعراق،فاقددسترسیمناسببهبودجهوحمایتدولتیبرایتوسعهنوآوریهایپیشرفتهکشاورزیهستند. افزایش جمعیت رو به رشد آنها و همچنین بی ثباتی سیاسی مداوم، محدودیت های قابل توجهی را برای بهره مندی از چنین نوآوری هایی ایجاد می کند. یک راه رو به جلو ممکن است شامل ایجاد انگیزه های متقابل برای استارت آپ های کشاورزی و کشاورزان در کشورهای کم درآمد منطقه باشد. راه‌حل‌های خلاقانه ممکن است شامل مقرون‌به‌صرفه‌تر کردن فناوری کشاورزی باشد، زیرا در حال حاضر تولید مواد غذایی در محلی با استفاده از چنین فناوری‌هایی به جای واردات آن 25 درصد گران‌تر است. مشوق‌ها می‌توانند بر یارانه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر، به‌ویژه خورشیدی و بادی تکیه کنند، یا بر زیرساخت‌ها از طریق بهبود دسترسی به آب در مناطق روستایی منطقه تمرکز کنند. راه حل بالقوه دیگر می تواند شامل توسعه بیمه کشاورزی به طور خاص برای کشاورزانی باشد که از چنین فناوری هایی استفاده می کنند.علاوه بر این، فناوری‌های کشاورزی می‌توانند از افزایش همکاری بین کشورهای منطقه سود ببرند. رهبران محلی، نخبگان جوامع و بازیگران خصوصی می توانند بر روی این ابزارهای موجود برای تقویت آگاهی و آموزش در مورد توسعه فن آوری های کشاورزی، از جمله روش های پایدارتر تولید مواد غذایی، انگیزه های مثبتی ایجاد کنند. بخشی از تلاش ها نیز می تواند معطوف به حمایت از راه حل های کشاورزی کوچک مقیاس و سیستم های "کم آبیاری"و بذور غلات جدید مقاوم به تنش ها از طریق سرمایه گذاری در برنامه های آموزشی بومی سازی فناوری های تولید مواد غذایی و توانمندسازی جوامع محلی باشد. در نهایت ایران نیز در این منطقه قرار گرفته است و با چالش های تولید کشاورزی حاصل از جغرافیای خاورمیانه درگیر است.تدوین تقویم محصولات و فنولوژی محصول پارامترهای مهمی در نقشه برداری الگوهای کشت ملی هستند، که ما فاقد جامع آن هستیم. نقشه برداری محصولات یکساله با الگوهای کشت تک، متوالی و مخلوط صورت نگرفته هنوز هیچ بررسی جامعی با تمرکز بر نقشه برداری الگوهای کشت محصولات یکساله با استفاده از سنجش از دور و میزان ریسک ها وجود ندارد. اطلاعات مکانی و زمانی ارائه شده که امکان ردیابی  تغییرات تولید را بدست می دهد یا ناقص است و یا فراهم نیست. نظام بهره برداری از منابع پایه طراحی نشده، بیمه محصولات کشاورزی توسعه نیافته و ناقص است. لذا زنجیره تامین و زنجیره ارزش عمده محصولات با ریسک و عدم قطعیت زیاد به حیات خود ادامه میدهند. "تخصص، تجربه و نخبه گرایی" در کشاورزی ایران نادیده گرفته شده است. لذا کشاورزی ایران بزرگ، نیاز به یک نقشه راه، گزینش راهبردهای منطقی، سیاستگذاری مناسب، برنامه ریزی نظام بهره برداری مطلوب، الگوهای کشت پویا،نظام آماری قابل اتکاء،نظام یارانه ای هوشمند، مدیران باتجربه متخصص و حرفه ای، سرمایه گذاری مکفی در زیرساخت ها، مدرن سازی بازارها و شبکه توزیع ولجستیک کارآمد دارد که در حال حاضر فاقد این ضروریات سرنوشت ساز و سردرگم است. لذا تا دیر نشده باید تجدید نظر اساسی در بسیاری از روش های تامین نهاده، تولید و بهره برداری از منابع، توزیع، عرضه و اصلاح و ایجاد ساختارجدید اداری-نیروی انسانی در بخش کشاورزی صورت پذیرد.




نویسنده: حسین شیرزاد، تحلیل گر و دکترای توسعه کشاورزی



کدM-ch2531

منبع: خبرگزاری آریا

کلیدواژه: یادداشت تولید تغذیه جمعیت سرمایه گذاری الگوهای کشت میلیون نفر مواد غذایی قابل توجهی راه حل آب و هوایی فناوری ها میلیون تن آب و هوا تا سال

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۴۰۷۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حال موسیقی ایران خوب است

«به‌نظرم وضعیت موسیقی ما در حال بهبود است و البته این گفته من نیست و گفته خیلی از بزرگان حال حاضر موسیقی ایران است. » این بخشی از گفته‌های علیرضا طلیسچی، خواننده شناخته‌شده و پرطرفدار پاپ است که توانسته جایگاهش را با کنسرت‌هایی که برگزار می‌کند، تثبیت کند.

به گزارش ایسنا، به نقل از همشهری، تولید و پخش رئالیتی‌شوها، از «مافیا» گرفته تا «پدرخوانده»، در شبکه‌های نمایش خانگی داغ است و یکی از این برنامه‌ها که این‌روزها طرفداران قابل توجهی پیدا کرده، رئالیتی‌شو «زودیاک» است که با عنوان «شب‌های مافیا» بازی جذابی برای طرفدارانش پخش می‌کند. در این برنامه یک قاتل سریالی به نام زودیاک شهروندان و مافیای سیسیل را هدف قرار می‌دهد. در این برنامه محمد بحرانی نقش گرداننده بازی را بر عهده دارد.

 سریال «شب‌های مافیا: زودیاک» به کارگردانی محمدرضا رضائیان در سال‌۱۴۰۲ ساخته شده است. در فصل دوم این رئالیتی‌شو، فرزاد حسنی، دارا حیایی، جواد خواجوی، محیا دهقانی، متین ستوده، مجتبی شفیعی، علیرضا طلیسچی، سعید فتحی روشن، بهار قاسمی، مریم مؤمن، مهدی مهدی‌پور و امیرحسین هاشمی به هنرمندی پرداخته‌اند.
علیرضا طلیسچی یکی از خوانندگان شناخته‌شده و پرطرفدار پاپ است؛ خواننده‌ای که توانسته جایگاهش را با کنسرت‌هایی که برگزار می‌کند تثبیت کند. این خواننده پاپ که متولد۶۴ است، از میانه دهه۸۰ فعالیتش را به شکل رسمی آغاز کرد و تک‌آهنگ‌هایش طرفداران خاص خودش را دارد. طلیسچی در این گفت‌وگو از حضورش در برنامه «شب‌های مافیا» می‌گوید و در بخش‌های دیگری از این گفت‌وگو از وضعیت امروز موسیقی صحبت کرده است.

این روزها رئالیتی‌شوهای متنوعی در شبکه نمایش خانگی پخش می‌شود. چطور شد که در برنامه «شب‌های مافیا: زودیاک» شرکت کردید؟

از طریق تیم تولید به برنامه دعوت شدم و علاقه داشتم که ببینم چطور می‌توانم در این سناریو بازی کنم. من قبلا هم در یک شو، مافیا بازی کرده بودم، اما به‌نظرم «زودیاک» شیک‌تر است و پیچیدگی‌هایش بازی را برای بیننده جذاب‌تر می‌کند.

خیلی‌ها به برد و باخت در یک مسابقه اهمیت می‌دهند. برد و باخت برای شما چطور بود؟

شرکت در این برنامه بیشتر برایم جنبه سرگرمی دارد. این‌طور نگاه می‌کنم که با یک گروه خوب دور هم هستیم و هدفمان این است که برای بیننده‌های برنامه لحظاتی حال خوب ایجاد ‌کنیم که امیدوارم به چنین نتیجه‌ای رسیده باشیم.

اخیرا در نمایش خانگی، محصولاتی در حوزه‌های مختلف ورزش، موسیقی، مذهبی و... تولید شده است. از نظر شما، تولید برنامه‌های حوزه موسیقی مثل «صداتو» چه تأثیری بر ارتباط بیشتر مردم با موسیقی دارد؟
ساخت برنامه‌های خوب در این حوزه به ارتباط بیشتر مردم با موسیقی کمک می‌کند، اما اینکه این برنامه‌ها بتواند هنرمند بسازد مبحث دیگری است، چون یک خواننده هرقدر هم تخصصی وارد یک حوزه بشود، تا جو کار و فعالیت حرفه‌ای در فضای تولید و صحنه را تجربه نکند، به موفقیت نمی‌رسد. از نظر من، ورود به عرصه خوانندگی و فضای حرفه‌ای موسیقی کاملا نیازمند تجربه این واقعیت است. تمام این مسابقاتی هم که اخیرا تولید و پخش شده یکی‌دو چهره را به فضای موسیقی معرفی کرده، اما به لحاظ ایجاد سرگرمی برای مردم کاملا موفق ظاهر شده‌اند و اگر از این قبیل برنامه‌ها باز هم تولید شود، به فهم و درک بیشتر مردم از فضای موسیقی کمک قابل توجهی می‌کند.

پیشنهادی برای حضور در برنامه‌های موسیقی داشته‌اید؟

پیشنهاد داشته‌ام، اما علاقه نه، چون به‌نظرم در جایگاهی نیستم که بخواهم کسی را قضاوت کنم و اصولا هم موسیقی تا یک جایی به‌صورت علمی و پایه آموختنی است و از آن به بعدش دیگر سلیقه‌ای می‌شود. پس قضاوت کردن راجع به صداها را باید به مردم بسپاریم.

این روزها بازار کنسرت‌های پاپ داغ است. درست است که موسیقی کشور افت و خیزهای زیادی دارد و با مشکلات خاص خودش دست و پنجه نرم می‌کند، با این حال اوضاع این روزهای موسیقی کشور چطور است؟

به‌نظرم وضعیت موسیقی ما در حال بهبود است و البته این گفته من نیست و گفته خیلی از بزرگان حال حاضر موسیقی ایران است. موسیقی ما در سال‌های اخیر دچار تحولات عجیب و غریبی شد که بخشی از این تحولات مثبت بود و بخشی هم منفی. خوشحالم که با ورود هنرمندان حرفه‌ای‌تر و صداهای قشنگ‌تر و احساس بیشتری که در کارها وجود دارد موسیقی دارد از آن حالت قبلی بیرون می‌آید و خودش را ترمیم می‌کند.

برویم سراغ مسئله‌ ترند شدن برخی از قطعه‌های موسیقی مثل قطعه «پاقدم» که اخیرا بسیار شنیده و معروف شد. چه می‌شود که یک کار این‌طور دیده و شنیده و پرطرفدار می‌شود؟
بخش زیادی از این اتفاق مربوط به تجربه است و بخشی هم سلیقه و هوش بازار. ولی در نهایت کارها را مردم برجسته می‌کنند، یعنی اگر مردم کاری را دوست داشته باشند، آن کار به موفقیت بزرگی می‌رسد. «پاقدم» یک قطعه موسیقی دهه شصتی است که در آن استانداردهای ضبط موسیقی آن دوران کاملا رعایت شده و فکر می‌کنم جدا از تنظیم و میکس و مستر خوب امیربهادر دهقان، شعر و ترانه و ملودی هم خیلی به کارهای آن دهه نزدیک است.

شما در قطعه‌های معروفتان هم سبک شاد دارید و هم قطعه‌های احساسی و غمگین. تمایل مردم بیشتر به شنیدن کدام یک است؟

اگر به تاریخمان رجوع کنید، می‌بینید که مردم ما پر از غم و غصه بوده‌اند و طبیعتا تمایلشان به آهنگ‌های شاد بیشتر است. در کنسرت‌ها هم همین‌طور است. وقتی یک پدر بودجه مشخصی برای خانواده‌اش کنار می‌گذارد تا در کنسرت شرکت کنند، دلش نمی‌خواهد که مجددا در فضای غمگین قرار بگیرند. بنابراین تمایلشان به شنیدن و همراهی در خواندن آهنگ‌های شاد بیشتر است. البته از قدیم موسیقی شاد نسبت به موسیقی غمگین بیشتر شنونده و طرفدار داشته است.

این روزها مدام نام خواننده‌های جدیدی را می‌شنویم که در فضای مجازی معرفی می‌شوند. یا گاهی روی بیلبوردها تبلیغ کنسرت خواننده‌هایی را می‌بینیم که خیلی‌ها نمی‌شناسندشان. این افزایش ورود به عرصه خوانندگی اتفاق مثبتی است یا منفی؟

ما خوانندگانی داشته‌ایم که با یک قطعه روی صحنه آمده‌اند و بقیه قطعه‌هایشان حالت مکمل همان یک قطعه را داشته. از آن طرف هم هنرمندی داشته‌ایم که با هر قطعه جدید مخاطبان بیشتری را جذب کرده‌ و به‌تدریج معروف شده‌است. در هر صورت، دیده شدن یک اثر هنری و محبوب شدن هنرمند به مردم بستگی دارد.

به تجربه حوزه‌های هنری دیگر مثل بازیگری هم فکر می‌کنید یا پیشنهادی داشته‌اید؟

من یک‌بار این را تجربه کردم و متأسفانه بازخورد خوبی از این کار نداشتم، به خاطر اینکه تیم تولید آن کار تیمی که فکر می‌کردم نبود. البته بازیگران و بقیه عوامل همه خوب بودند، اما تجربه خوبی برای من نبود و ترجیح می‌دهم که فعلا دوباره آن فضا را تجربه نکنم و در کار خودم پیش بروم، هرچند از آینده‌ و تصمیمات بعدی‌ام خبر ندارم.‌


رئالیتی‌شوها توانسته‌اند تا اندازه ای شبکه نمایش خانگی  را متحول کنند

در چند سال اخیر پلتفرم‌ها به کاربران امکان می‌دهند فیلم‌ها و سریال‌ها را به‌صورت آنلاین تماشا کنند و به‌سرعت به رقیبی برای تلویزیون تبدیل شده‌اند.
یک مقایسه ساده در تولیدات و سریال‌های پخش‌شده در ابتدای سال۱۴۰۳ تا امروز میان پلتفرم‌های نمایش خانگی و تلویزیون نشان می‌دهد تلویزیون با وجود آنکه نسبت به سال گذشته با کم‌کردن حساسیت‌هایی سعی در جذب هنرمندان و چهره‌های مطرح کرده اما باز هم بازی را در زمین رقابت با پلتفرم‌های پخش نمایش خانگی واگذار کرده است.
این روزها تولید رئالیتی‌شوها و برنامه‌های مسابقه که در شبکه نمایش خانگی ‌تولیدشده، توانسته جذابیت زیادی برای مخاطب امروز به‌وجود بیاورد، مخاطبی که تنها با تماشای سریال و فیلم نمی‌تواند اوقات فراغت خود را پر کند.  بنابراین از یک‌سو پلتفرم‌های گوناگون در شبکه نمایش خانگی در بیشتر سریال‌های خود توانسته‌اند با تمرکز بر جذابیت‌های داستانی و استفاده درست از ستارگان سینما و تئاتر تولیدات جذابی را پیش روی مخاطب بگذارند و از سوی دیگر با تولید و پخش برنامه‌های مختلف نشان داده‌اند توجه به ذائقه مخاطب برایشان مهم است و در بخش‌هایی موفق شده‌اند.
 البته دامنه صنعت سرگرمی ‌آنقدرگسترده است که ما در تلویزیون ‌یا حتی شبکه نمایش خانگی هنوز نتوانسته‌ایم رقابتی با برنامه‌های خارجی داشته باشیم. با این حال، برخی از این برنامه‌ها توانسته‌اند آنقدر جذاب باشند که تماشاگران فصل‌های آن را دنبال می‌کنند.
VOD‌ها طیف گسترده‌ای از فیلم‌ها و سریال‌ها را از سراسر جهان به کاربران ارائه می‌دهند. این امر به‌معنای انتخاب بیشتر برای بینندگان و رهایی از محدودیت‌های برنامه‌های روتین است.
نمی‌توان منکر این موضوع شد که پلتفرم‌های نمایش خانگی با ارائه فرصتی جدید برای پخش فیلم‌ها و سریال‌های ایرانی، به افزایش تولید محتوای داخلی در این کشور کمک کرده‌اند. این امر منجر به ایجاد شغل‌های جدید و رونق صنعت سرگرمی ایران شده است.
VOD‌ها در حال حاضر نقش مهمی در صنعت سرگرمی ایران ایفا می‌کنند و ظرفیت این را دارند که در آینده نقش مهم‌تری ایفا کنند. با رفع چالش‌های موجود، VOD‌ها می‌توانند به گزینه‌ای محبوب‌تر برای سرگرمی در ایران تبدیل شوند و به‌طور قابل‌توجهی بر نحوه تماشای فیلم و سریال توسط مردم ایران تأثیر بگذارند.‌

انتهای پیام